گرفتگی بینی، یکی از مشکلات شایع است. عدم درمان به موقع گرفتگی بینی ، منجر به اختلالات شنوایی و گفتاری می‌شود. از طرفی می‌تواند موجب بدخلقی و اختلالات تغذیه شود.
دلایل گرفتگی بینی
خشکی هوا
گاهی اوقات خشکی هوا عامل گرفتگی بینی است. برای حل این مشکل، دستگاه‌های مرطوب کننده و دستگاه‌های بخور بسیار موثرند.
ابتلا به عفونت ها
درصورتی که به یکی از عفونت‌های ویروسی، مانند آنفولانزا یا سرماخوردگی مبتلا شوند دچار گرفتگی بینی خواهند شد.
آلرژی
در محیط زندگی همه ما مواد حساسیت‌زا، وجود دارد اما فقط در بعضی از افراد ایجاد آلرژی می‌کنند. از کرک و موی حیوانات گرفته تا گرده درختان و گل‌ها می‌توانند عامل به‌وجود آمدن آلرژی بینی باشند. عطسه، جوش و خارش دست‌ها، از دیگر علائم گرفتگی بینی با منشا مواد آلرژی‌زا است.
سایر محرک ها
در اطراف ما محرک زیادی وجود دارد که عامل گرفتگی بینی هستند و ما از آن‌ها بی‌خبریم. این عوامل می‌تواند دود سیگار، انواع اسپری مو، بخار بنزین، مواد شیمیایی،خوشبوکننده‌ها، امولسیون و…باشند.برای جلوگیری از ایجاد حساسیت ، سعی کنید از این محرک‌ها دور نگه‌داشته شوید .
اجسام خارجی
همه کودکان دارای روحیه کنجکاو و جست‌وجوگر هستند. آن‌ها می‌خواهند چیز‌های جدیدی را تجربه کرده و پاسخ سوال‌هایشان را بیابند. از طرفی به اجسام کوچک و ریز مثل آجیل، نخود، دانه‌های تسبیح، دکمه، تیله، سنجاق ته گرد و …. علاقه نشان می‌دهند.
برای جلوگیری از این اتفاق والدین باید اجسام کوچک را دور از دسترس او قرار داده و از خرید اسباب‌بازی‌هایی که قطعات آن جدا می‌شود یا امکان بلع و فرو بردن آن در بینی و دهان وجود دارد؛ جلوگیری کنند.
درمان گرفتگی بینی
از دستگاه بخور استفاده کنید
با توجه به اینکه یکی از علل خشکی بینی نوزاد، خشکی هوا است، یک دستگاه بخور می‌تواند هوای اتاقی که کودک در آن نگهداری می‌شود را مرطوب نگه‌دارد. کافی است یک دستگاه بخور تهیه کرده و از بخور گرم آن به منظور مرطوب و روان شدن مخاط بینی نوزاد استفاده کنید.
بهتر است دستگاه را کنار تخت کودک قرار دهید و به صورت روزانه آن را تمیز کنید. سعی کنید کیفیت هوای اتاق کودک را در بالاترین سطح ممکن نگه‌دارید برای مثال از سیگار کشیدن در اتاق او خودداری کنید.
به نوزاد آبمیوه گرم بدهید
در صورتی که نوزاد شما بیش از 6 ماه سن دارد و می‌توانید به او آبمیوه بدهید؛ توصیه می‌شود هنگام گرفتگی بینی، به او مقداری آب سیب گرم با شیرینی کم بدهید. این عمل باعث نرم شدن مخاط پشت گلوی نوزاد می‌شود.
از دستگاه مکش استفاده کنید
روش دیگری که برای تخلیه مخاط بینی نوزاد و یا کودک استفاده می‌شود؛ بهره‌گیری از دستگاه مکش یا پوآر است.
برای مکش مخاط خیس نوزاد نیازی نیست هیچ چیز اضافه‌ای استفاده کنید اما برای مخاط خشک آن مقداری قطره سالین استفاده کنید تا مخاط نرم شود. سپس هوای داخل شیشه را خارج کرده و به آرامی سر دستگاه پوآر را وارد بینی نوزاد کنید. به دلیل حساسیت بالای بینی کودکان و نوزادان نیاز است شما نیز با حساسیت این کار را انجام دهید تا به بینی او آسیب نرسد.
حال اجازه دهید هوا وارد شیشه شده و مخاط نیز همراه آن داخل شود. در انتهای کار محتویات شیشه را خارج کرده و شیشه را برای مصارف بعدی بشویید
مرطوب کردن بینی نوزاد
یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای درمان خشکی بینی، مرطوب کردن بینی نوزاد است. برای انجام این کار باید قطره بینی سالین یا آب نمک را تهیه کرده و استعمال کنید.
این قطره که بدون نیاز به نسخه به فروش می‌رسد، در همه داروخانه ها موجود است. قیمت آن ناچیز بوده و می‌تواند سبب نرم شدن مخاط بینی و خارج شدن آن شود. برای استفاده از قطره سالین کافی است، دو یا سه قطره در هر سوراخ بینی بچکانید و پس از تامل کوتاهی که معمولا حدود 20 تا 60 ثانیه طول می‌کشد، بینی او را تخلیه کنید.
دستورالعمل استفاده از پوار بینی :
احتقان بینی ناشی از سرماخوردگی می تواند تنفس نوزاد را در حین غذا خوردن دشوار کند. مخاط را می توان با پوار بینی از بینی نوزاد خارج کرد. قبل از استفاده از پوار بینی ، می توان از قطره بینی نمکی برای رقیق کردن مخاط استفاده کرد. قطره بینی سالین را می توان در اکثر داروخانه ها خریداری کرد
نوزاد را روی پشت خود قرار دهید. با استفاده از قطره چکان بینی تمیز، 1 تا 2 قطره محلول نمکی را در هر سوراخ بینی بریزید. مدت کوتاهی صبر کنید پوار بینی را فشار داده و نگه دارید تا هوا خارج شود. به آرامی نوک پوار بینی را در یک سوراخ بینی فرو کنید و پوار بینی را رها کنید. مکش مخاط را از سوراخ بینی به داخل پوار بینی می کشد. مخاط را از پوار بینی به داخل یک دستمال فشار دهید. فرآیند مکش را چندین بار در هر سوراخ بینی تکرار کنید تا زمانی که بیشتر مخاط خارج شود. قطره چکان و پوار بینی را در آب گرم و صابون بشویید. خوب بشویید و فشار دهید تا آب آن گرفته شود. پوار بینی را می توان 2 تا 3 بار در روز در صورت نیاز برای حذف مخاط استفاده کرد. بهتر است این کار را قبل از تغذیه انجام دهید. آب نمک و فرآیند مکش می تواند باعث استفراغ بعد از تغذیه شود.
حمام آب گرم
نوزادان7 تا 9ماهه معمولا به تنهایی می‌نشینند. اگر کودک شما توانایی نشستن را دارد، با استفاده از بخار حمام، خشکی بینی را برطرف و یا مخاط بینی را روان‌تر کنید. برای انجام این کار می‌توانید کودک را داخل وان آب ولرم بنشانید و چند قطره اسانس نعناع یا اکالیپتوس داخل آب بریزید
. توجه داشته باشید که آب خیلی داغ یا خیلی سرد نباشد و کودک تا انتها درحالت نشسته باشد.
وضعیت خوابیدن نوزاد را کنترل کنید
درصورتی که نوزاد دچار گرفتگی بینی است، تنفس سختی دارد، با قرار دادن یک حوله زیر بالش و کمی بالاتر آوردن سر، نفس کشیدن را برایش آسان‌تر کنید.
دکتر اصغریان
فوق تخصص آسم ،آلرژی و ایمونولوژی
رتبه اول بورد فوق تخصص دانشگاه تهران
منبع :
2022 UpToDate
برای مشاهده مطالب آموزشی دکتر اصغریان در اینستاگرام اینجا را کلیک کنید
برای مشاهده مقاله با عنوان بیماری آسم ورزشی اینجا را کلیک کنید .