چگونه از اسپری تنفسی در کودکان استفاده کنیم ؟
نمای کلی اسپری تنفسی
– داروهای استنشاقی در درمان آسم دوران کودکی حیاتی هستند، اگرچه تنها در صورتی مؤثر هستند که به درستی استفاده شوند. استفاده صحیح از دستگاه تنفسی، دارو را به ریه ها می رساند و منجر به پاسخ بهتر می شود. اگر دارو به طور نادرست استفاده شود، مقدار کمی از آن به ریه ها می رسد یا هیچ کدام.
متأسفانه بسیاری از افراد مبتلا به آسم از بهترین تکنیک استنشاقی استفاده نمی کنند. تقریباً همه، از جمله کودکان، می‌توانند با آموزش و تمرین، تکنیک صحیح استنشاق را بیاموزند.
دستگاه های استنشاقی آسم MDI
– استنشاق‌های دوز اندازه‌گیری شده (MDIs) برای ارائه انواع داروهای استنشاقی استفاده می‌شوند. یک MDI از یک قوطی تحت فشار، یک شیر اندازه گیری و ساقه، و یک محرک دهنی (تصویر 1) تشکیل شده است.
قوطی استنشاقی حاوی دارو و سایر مواد شیمیایی است که به رساندن دارو به ریه ها کمک می کند. پیش از این، دستگاه های استنشاقی حاوی یک ماده شیمیایی شناخته شده برای آسیب رساندن به لایه اوزون بودند. در نتیجه، اکثر دستگاه های استنشاقی در ایالات متحده پس از دسامبر 2008 دوباره فرموله شدند. استنشاق های جدید از یک ماده شیمیایی به نام هیدروفلوئوروآلکان (HFA) برای رساندن دارو به ریه ها استفاده می کنند. دستگاه‌های HFA ممکن است طعم متفاوتی نسبت به استنشاق‌های قبلی داشته باشند و ممکن است اسپری نرم‌تر به نظر برسد. با این حال، این بدان معنا نیست که دارو به ریه شما نمی رسد.
علاوه بر این، استنشاق‌های HFA باید تمیز و آماده شوند تا از تجمع و انسداد دارو جلوگیری شود. هر سازنده دستورالعملی در مورد نحوه استفاده از دستگاه تنفسی خود ارائه می دهد. این دستورالعمل ها باید به دقت بررسی شوند. («چگونگی استفاده از MDI» را در زیر ببینید.)
استنشاق‌های HFA ممکن است گران‌تر از استنشاق‌های قدیمی‌تر باشند. اگر در پرداخت هزینه داروهای خود مشکل دارید، با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید زیرا ممکن است برنامه های کمکی در دسترس باشند.
نحوه استفاده از MDI
— هر سازنده دستگاه استنشاقی با دوز اندازه‌گیری شده (MDI) دستورالعمل‌های خاصی برای استفاده از دستگاه تنفسی خود دارد. زیر دستورالعمل های کلی است.
هنگام استفاده از MDI برای اولین بار (با یا بدون فاصله یا محفظه نگهدارنده دریچه)، ابتدا دستگاه تنفسی را آماده کنید:
● دستگاه استنشاقی را به مدت پنج ثانیه تکان دهید.
●با فشار دادن قوطی با انگشت اشاره به سمت پایین، دستگاه تنفسی را پر کنید تا دارو آزاد شود. برای جلوگیری از ورود دارو به چشم، از صورت خود نگه دارید. قوطی را دوباره سه بار فشار دهید.
بعد از اینکه برای اولین بار از اسپری استنشاقی استفاده کردید، نیازی به پرایم مجدد نیست مگر اینکه به مدت دو هفته یا بیشتر از آن استفاده نکنید.
هنگام استفاده از ماسک صورت، مهم است که ماسک را محکم روی صورت کودک بگیرید. حتی یک نشت کوچک می تواند به میزان قابل توجهی میزان دارویی را که به ریه ها می رسد کاهش دهد. به نظر می رسد ماسک های انعطاف پذیر مهر و موم بهتری نسبت به ماسک های سفت و سخت دارند.
دستورالعمل استفاده از دستگاه تنفسی در جداول (جدول 1 و جدول 2) موجود است.
تمیز کردن MDI
– برای جلوگیری از تجمع دارو و انسداد، دستگاه های استنشاقی HFA باید به طور منظم تمیز شوند. اکثر سازندگان توصیه می کنند که دهانی را حداقل یک بار در هفته تمیز کنید. تمیزکردن:
● قوطی و درپوش دارو را از قسمت دهانی خارج کنید. قوطی را نشویید و آن را در آب غوطه ور نکنید.
●آب گرم شیر را به مدت 30 تا 60 ثانیه از بالا و پایین دهانه پلاستیکی عبور دهید.
● آب اضافی را تکان دهید و اجازه دهید قطعه دهانی کاملا خشک شود (توصیه می شود یک شب).
●اگر قبل از خشک شدن قطعه دهانی به استنشاق نیاز دارید، آب اضافی را تکان دهید، قوطی را تعویض کنید و دو بار اسپری آزمایش کنید (دور از صورت).
دستگاه های spacer
— استفاده از دستگاه اسپیسر همراه با استنشاق می‌تواند به رساندن داروی بیشتری به ریه‌ها و کاهش چشمگیر مقدار دارو در پشت دهان و زبان کمک کند. یک اسپیسر دارو را پس از رها شدن از دستگاه استنشاقی در یک محفظه نگه می دارد و به کودک اجازه می دهد یک یا دو بار به آرامی و عمیق نفس بکشد (تصویر 2 و شکل 1). برای نوزادان و کودکانی که نمی توانند با نفس عمیق همکاری کنند یا نفس خود را حبس کنند، پنج تا شش تنفس طبیعی برای تخلیه کامل محفظه توصیه می شود.
اسپیسر برای هر کودکی که در فشار دادن قوطی و استنشاق در زمان مناسب مشکل دارد (به ویژه کودکان کمتر از پنج تا شش سال) توصیه می شود. اسپیسر برای همه کودکانی که از گلوکوکورتیکوئیدهای استنشاقی استفاده می کنند توصیه می شود.
اسپیسرهای زیادی در بازار وجود دارد، اگرچه اطلاعات کمی در مورد مزایای یک نوع در مقابل نوع دیگر وجود دارد. به طور کلی، اسپیسرهای با اندازه بزرگتر (100 تا 700 میلی لیتر) به نظر مؤثرتر از اسپیسرهای کوچکتر هستند. تکنیک مناسب و تمیز کردن مکرر مهم است. (به «تمیز کردن اسپیسر» در زیر مراجعه کنید.)
محفظه های نگهدارنده دریچه ای
— محفظه نگهدارنده سوپاپ یک فاصله‌دهنده تخصصی است که یک شیر یک طرفه را در خود جای داده است. این به کودک اجازه می دهد تا از دهانی یا ماسک صورت نفس بکشد. با اسپیسرهای سنتی، کودک باید از طریق اسپیسر نفس بکشد و از فاصله‌گیر خارج شود. کودک اغلب برای استنشاق تمام دارو نیاز به پنج تا شش نفس دارد.
اسپیسرهای محفظه نگهدارنده دریچه ای برای نوزادان و کودکان خردسال مناسب هستند. با این حال، این نوع اسپیسر ممکن است برای نوزادان تازه متولد شده و نوزادان بسیار کوچک مناسب نباشد، زیرا آنها نمی توانند به طور قابل اعتمادی با نیروی کافی برای باز کردن دریچه ها استنشاق کنند.
[۷:۲۵ قبل‌ازظهر, ۱۴۰۱/۵/۲۷] Asgharyan: آماده سازی اسپیسر جدید
— قبل از استفاده از اسپیسر برای اولین بار، باید برای کاهش بار الکترواستاتیکی آن را درمان کرد. این کار را می توان با شستن اسپیسر در محلول رقیق مواد شوینده ظرفشویی و آب گرم انجام داد. دستگاه باید بدون شستشوی مواد شوینده با هوا خشک شود. برخی از اسپیسرها (به عنوان مثال، Pari Vortex) بدون الکترواستاتیک هستند و نیازی به آماده سازی نیست.
تمیز کردن اسپیسر
— اگرچه باقیمانده پودری که در محفظه ته نشین می شود مضر نیست، اسپیسر باید به طور دوره ای تمیز شود. آن را با آب گرم و مواد شوینده ظرفشویی بشویید؛ شستشو با آب به تنهایی باعث ایجاد بار الکترواستاتیکی می شود و کارایی اسپیسر را کاهش می دهد.
چگونه از یک استنشاق حداکثر بهره را ببریم
— چند اشتباه رایج می‌تواند از رسیدن داروهای استنشاقی به ریه‌ها جلوگیری کند. نکات زیر می تواند به بهترین استفاده از MDI کمک کند.
●به یاد داشته باشید که کلاهک را از قسمت دهانی بردارید.
●مطمئن شوید که دارو در قوطی وجود دارد. (به «تعیین زمان خالی بودن دستگاه تنفسی» در زیر مراجعه کنید.)
●از طریق دهان نفس بکشید نه از طریق بینی.
●همزمان با فشار دادن قوطی دارو یک نفس آهسته و عمیق بکشید.
●اگر هنگام اسپری کردن دارو در تنظیم زمان تنفس خود مشکل دارید، دستگاه های استنشاقی وجود دارند که هنگام نفس کشیدن به طور خودکار دارو را آزاد می کنند. جایگزین دیگر استنشاق پودر خشک (DPI) است. (به بخش “اسم پودر خشک” در زیر مراجعه کنید.)
استنشاقی با دوز اندازه گیری شده در مقابل نبولایزر
– نبولایزرها از هوای فشرده برای تغییر دارو از حالت مایع به یک اسپری خوب استفاده می کنند که می تواند از طریق ماسک یا دهانی استنشاق شود (شکل 1). نبولایزرها ممکن است برای برخی از کودکانی که برای استفاده از یک دستگاه دستی خیلی بیمار یا خیلی جوان هستند یا در شرایطی که دوزهای بالای دارو ضروری است، به MDI ترجیح داده شوند.
با این حال، مطالعات نشان می دهد که می توان از استنشاق ها برای رساندن موثر داروها به ریه ها، حتی در نوزادان استفاده کرد [1]. بنابراین، سن کم و اندازه کوچک به معنای نیاز به نبولایزر نیست. دادن یک یا چند دوز از گشادکننده برونش کوتاه‌مدت از طریق استنشاقی با اسپیسر و ماسک صورت حداقل به اندازه و احتمالاً بهتر از دادن همان دارو توسط نبولایزر در اکثر نوزادان و کودکان مؤثر است [2]. (به «دستگاه های Spacer» در بالا مراجعه کنید.)
استنشاق کننده آسم با تنفس
— برای کودکانی که در زمان‌بندی تنفس و اسپری کردن دارو مشکل دارند، دستگاه‌های استنشاقی وجود دارد که هنگام تنفس کودک، دارو را به‌طور خودکار آزاد می‌کنند. عیب این دستگاه این است که برخی از کودکان ممکن است نتوانند آنقدر قوی استنشاق کنند که باعث آزاد شدن دارو شود. به خصوص در هنگام حمله آسم.
پودر خشک استنشاقی آسم
— یک جایگزین برای استنشاق‌های با دوز اندازه‌گیری شده (MDI) استنشاقی پودر خشک (DPI) است. DPI ها نیاز به هماهنگی تنفس و فشردن قوطی را از بین می برند. انواع مختلفی از DPI موجود است. آنها با رساندن پودر ریز به ریه ها هنگام تنفس کودک عمل می کنند. بنابراین، DPI ممکن است برای برخی از کودکانی که کودکان کمتر از شش سال یا بزرگتر با ضعف عصبی یا عضلانی هستند، مناسب نباشد. همچنین، کودک نباید قبل از تنفس مستقیماً در دستگاه دمیده (بازدم) کند، زیرا این کار می تواند دارو را قبل از استنشاق پراکنده کند.
به عنوان مثال می توان به داروی نجات طولانی اثر Foradil اشاره کرد. داروهای کنترل کننده Asmanex، Flovent، و Pulmicort Flexhaler. و ترکیبی استنشاقی Advair. DPI ممکن است حاوی مقادیر کمی لاکتوز باشد که نوعی قند است.
DPI ها در دو نوع اصلی وجود دارند:
●دستگاه های چند دوز که تا 200 دوز دارند.
●دستگاه های تک دوز (Spiriva Handihaler، TOBI Podhaler) که فرد را ملزم می کند بلافاصله قبل از هر درمان یک کپسول را در دستگاه قرار دهد. کپسول های DPI را نباید قورت داد.
دستورالعمل استفاده از DPI در جدول (جدول 3) آمده است.
تمیز کردن DPI
— بیشتر استنشاق‌های پودر خشک (DPI) نباید با آب و صابون شسته شوند. دهانی را می توان تقریباً یک بار در هفته با یک پارچه خشک تمیز کرد. برای اطلاعات بیشتر دستورالعمل ها را با دستگاه تنفسی خود مشورت کنید.
[۷:۲۶ قبل‌ازظهر, ۱۴۰۱/۵/۲۷] Asgharyan: مراقبت و پیشگیری از حمله آسم
— بیماران مبتلا به آسم باید با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود برای ایجاد یک برنامه اقدام آسم همکاری کنند که در درمان و پیشگیری از حملات آسم موفق باشد. بسته به شدت آسم کودک، رژیم درمانی ممکن است شامل ملاقات منظم با ارائه دهنده، استفاده از یک یا چند دارو، اجتناب از محرک های آسم و نظارت بر علائم خانگی باشد. در هر ملاقات، کودک و/یا والدین/مراقب باید نحوه استفاده از دستگاه تنفسی را نشان دهند تا اطمینان حاصل شود که تکنیک صحیح استفاده شده است.
ذخیره کافی دارو را حفظ کنید
— کودک باید همیشه مقدار کافی از دارو(های) خود را داشته باشد. این شامل تأیید این است که دارو منقضی نشده است و دستگاه استنشاقی در خانه، مدرسه، ماشین و زمانی که با خانواده یا دوستان بیرون می رویم در دسترس است.
زمان خالی بودن دستگاه تنفسی را تعیین کنید
– همیشه نمی‌توان با تکان دادن دستگاه استنشاقی خالی بودن آن را تعیین کرد، زیرا پس از استفاده از تمام دارو، مقداری پیشران در قوطی باقی می‌ماند. در حال حاضر بسیاری از دستگاه های استنشاقی شمارنده دوز برای ردیابی دقیق مقدار داروی باقی مانده دارند (تصویر 3). از ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود بپرسید که آیا یک شمارنده در دستگاه تنفسی شما موجود است یا خیر.
اگر پیشخوان ندارید اما به طور منظم از استنشاق خود استفاده می کنید (مثلاً دو پفک یک بار در روز)، باید نسخه خود را یک بار در ماه پر کنید و دستگاه استنشاقی قدیمی را دور بیندازید.
در گذشته ممکن است به شما گفته شده باشد که قوطی را در یک کاسه آب بیندازید و ببینید چگونه شناور می شود. اما این روش قابل اعتماد نیست و دیگر توصیه نمی شود. اسپری اسپری استنشاقی نیز توصیه نمی شود، زیرا حتی یک استنشاق خالی نیز به سمپاشی ادامه خواهد داد.
دکتر اصغریان
فوق تخصص آسم ،آلرژی و ایمونولوژی
رتبه اول بورد فوق تخصص دانشگاه تهران
منبع :
2022 UpToDate
برای مشاهده مطالب آموزشی دکتر اصغریان در اینستاگرام اینجا را کلیک کنید
برای مشاهده مقاله با عنوان بیماریهای پوستی در بارداری اینجا را کلیک کنید .